Kadınlarda İdrar Torbası Sarkması

Kadınlarda idrar torbası sarkması, ülkemizde kadınlarda idrar torbası sarkması nedeniyle idrar kaçırma problemi yaşayan kişilerin sayısı azımsanmayacak kadar çoktur. Mesane ya da üretranın vajina içine ya da dışına doğru taşması idrar torbası sarkması olarak tanımlanır. Tıpta sistosel olarak tanımlanan rahatsızlık, erkeklere nazaran kadınlarda daha sık görülen bir sağlık sorunudur. İdrar torbası sarkması, vajina ön duvarının idrar torbasına verdiği desteği kaybetmesi sonucu ortaya çıkar. Mesane vajina içine doğru fıtıklaşır. Öksürme, hapşırma, ağır bir şeyler kaldırma gibi karın içine baskı uygulayan aktivitelerde vajina içinde şişen idrar torbası elle bile fark edilebilir. Bu durum karşısında öksürürken, hapşırırken, merdiven inip çıkarken, gülerken karın içinde basınç artar ve idrar kaçırmaya yol açar. İdrar kaçırmanın en hafif hali gülerken, öksürürken ya da hapşırırken gelişir. İleri durumlarda ise idrar torbası sarkması özellikle ıkınma anında vajinadan çıkacakmış hissi yaratabilir. Kişi bu gibi durumlarda idrar yaparken zorlanabilir. Eliyle idrar torbasını yukarı doğru kaldırarak idrarını yapabilir. İdrar torbası sarkması bu kadar ilerlemişse böbrek problemleri gelişebilir ve böbrekler fonksiyonlarını yitirebilir.

İdrar torbası sarkması nadir durumlarda genç ve henüz doğum yapmamış kadınlarda görülebilir. İdrar torbası sarkması daha çok, birden fazla doğum yapmış kadınlarda, zorlu doğum gerçekleştirenlerde görülür. Zor doğumlarda genital organları yerinde sabitleyen bağlar uzayabilir, bazı bölgelerde yırtık gelişebilir. Bu nedenle bölgedeki organları yerinde tutan bağlarda gevşeme oluşabilir. Bu gevşeme idrar torbası ya da genital sarkmaya yol açabilir.

İdrar torbası sarkması kadınlarda daha çok menopoz döneminde görülür. Menopoz döneminde görülme sebebi ise östrojen hormonunun azalmasıdır. Östrojen hormonunun azalması pelvis tabandaki aksların zayıflamasına neden olur. Sezaryen ile doğum yapan ya da hiç doğum yapmayan kadınlarda sarkma çok nadir olarak görülür. İri bebek dünyaya getirme, çok sayıda doğum yapma, zor doğum, karın içi basıncı arttıran kronik öksürük, aşırı kilo ve ağır işlerde çalışma idrar torbası sarkması riskini arttıran etkenlerdir.

Hafif derecede yaşanan idrar torbası sarkması herhangi bir belirtiye neden olmayabilir. Sarkma orta şiddette ise karın alt kısmında ağırlık hissi yaşanabilir. Ayrıca sırt ve karın alt kısmında ağrı oluşabilir. Bu tür şikâyetler yorgunluklarda ve uzun süre ayakta kalma nedeniyle artabilir. Kadın cinsel birliktelik anında ağrı hissi yaşayabilir ve idrar kaçırabilir. Sarkma ileri derecedeyse rahmin dıştan görülmesi mümkündür ve vajinada büyük bir kitle varmış gibi hissedilebilir. İdrar torbası sarkmasının belirtileri şu şekilde sıralanabilir;

İdrar torbası sarkması genelde dışarıdan fark edilebilir. Kadınlar bu durumu genelde kendileri fark ederek doktora başvurabilir. Bazı durumlarda ise idrar torbası sarkması tesadüfen fark edilebilir. Tam idrar tahlili, fizik muayene, idrar kültürü, böbrek fonksiyonları ölçen testler gibi farklı tetkikler yapılır. Bu tetkiklerin sonucuna göre tanı konulabilir.

İdrar torbası sarkmasında tedavi bazı kriterlere göre değişiklik gösterebilir. Kadının yaşı, sağlık durumu, ileride anne olmak isteyip istemediği gibi durumlar gör önünde bulundurularak tedavi planlanır. İleride anne olmak istemeyen kadınlarda genelde kendi dokusu kullanılarak idrar torbası yukarı doğru çekilir. Tedavinin başarı şansı ise %50 oranındadır. Eğer idrar torbası sarkması çok ileri derecedeyse, daha evvel ameliyat yapılmış ve rahatsızlık tekrarlamışsa bu durumlarda meş olarak adlandırılan tıbbi bezler kullanılır. Bu bezler mesane altına yerleştirilir. Bu tedavinin başarı şansı yaklaşık %90 civarındadır. İdrar torbası sarkmasını takiben idrar kaçırma problemi de yaşanıyorsa farklı cerrahiler kullanılabilir. Cerrahiler yaklaşık yarım saat kadar sürer ve başarı şansları oldukça yüksektir.